วันเพ็ญเดือน 12 น้ำก็นองเต็มตลิ่ง ถ้าได้ยินประโยคนี้ เนื้อเพลงที่ชวนให้นึกถึงค่ำคืนแห่งวันลอยกระทง ลอยกระทงเป็นประเพณีที่สำคัญของคนไทยที่มีมาอย่างยาวนาน และคนไทยทุกคนก็พร้อมใจสืบสานประเพณีลอยกระทงมาจวบจนทุกวันนี้ เพราะลอยกระทงเป็นประเพณีที่มีความงดงามและมีเอกลักษณ์ของไทย ซึ่งเป็นจุดที่ทำให้ชาวต่างชาติอยากเดินทางมาเที่ยวเทศกาลลอยกระทงในประเทศไทย เพื่อสัมผัสกับความงดงามของประเพณีลอยกระทง
วันนี้ Sansiri Blog จะพาทุกท่านไปค้นพบว่าเหตุใดวัฒนธรรมการลอยกระทงจึงก้าวขึ้นเป็น Soft Power ของประเทศ และทำไมไทยถึงได้รับการจัดอันดับเป็นประเทศที่ร่ำรวยมรดกทางวัฒนธรรมอันดับ 8 ของโลก พร้อมแนะนำวิธีการร่วมสืบสานประเพณีนี้อย่างใส่ใจสิ่งแวดล้อมกันค่ะ
ลอยกระทงประเพณีที่งดงามสู่การผลักดันให้เป็น Soft Power
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าประเพณีลอยกระทงสามารถเป็น Soft Power ของประเทศไทยได้ หากถามว่า Soft Power คืออะไร? Soft Power คือ ความสามารถของประเทศต่างๆ ที่จะเผยแพร่วัฒนธรรมและค่านิยมของประเทศตัวเอง ให้กลายเป็นสิ่งที่น่าสนใจและเกิดการยอมรับจากประเทศอื่นๆ เพื่อดึงดูดชาวต่างชาติให้หันมาสนใจประเทศของตน ไม่ว่าจะเป็น วัฒนธรรมประเพณีที่ดีงาม ศิลปะ อาหาร หรือภาพยนตร์ การแต่งตัว ฯลฯ
เหมือนที่ประเทศเกาหลี ใช้ละคร หนัง ดารา ศิลปิน เพลง เพื่อทำให้คนหันมาสนใจในประเทศเกาหลี รวมไปถึง ประเพณีวัฒนธรรม ภาษา การแต่งตัว การท่องเที่ยว ฯลฯ ที่ทำให้คนทั่วโลกเห็น และอยากเดินทางไปประเทศของเขา ซึ่งเป็นการสร้างชื่อเสียงให้กับประเทศ กระตุ้นเศรษฐกิจ การท่องเที่ยว รวมถึงเป็นการเผยแพร่วัฒนธรรมของประเทศตัวเองผ่านสายตาคนทั่วโลกด้วยสื่อบันเทิง ทำให้คนเกาหลีกลายเป็นที่รู้จักของคนทั่วโลก
Soft Power จึงไม่ใช่เพียงแค่การเผยแพร่วัฒนธรรมเท่านั้น แต่ยังเป็นส่วนหนึ่งของการโน้มน้าวใจคนต่างชาติให้เดินทางเข้ามาเที่ยวในประเทศของเราอีกด้วย
ทำไมประเพณีลอยกระทงถึงสามารถกลายเป็น Soft Power
ประเพณีลอยกระทงของไทยเป็นประเพณีที่มีเสน่ห์ งดงาม ผสมผสานวัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย ให้เข้ากับธรรมชาติและความเชื่อที่มีมาอย่างยาวนาน โดยคนไทยเชื่อกันว่า การลอยกระทง คือการบูชาและขอขมาพระแม่คงคา รวมถึงเป็นการขอบคุณพระแม่คงคาที่ทำให้มีแหล่งน้ำตามธรรมชาติ ทำให้เราสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ จึงทำให้คนไทยสามารถสื่อสาร เผยแพร่วัฒนธรรมและความเชื่อนี้ให้กับชาวต่างชาติรับรู้ได้ ถึงแม้การลอยกระทงจะเป็นประเพณีที่มีต้นกำเนิดในภูมิภาคตะวันออกเฉียงใต้ ทำให้หลายๆ ประเทศมีประเพณีลอยกระทงเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น ลาว พม่า มาเลเซีย จีน กัมพูชา สิงคโปร์ แต่การลอยกระทงของแต่ละประเทศก็จะมีวัฒนธรรมและความเชื่อที่แตกต่างกันออกไป แต่สิ่งที่เหมือนกันคือ โดยส่วนมากจะเกี่ยวข้องกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เทพ เทวดา และพุทธศาสนานั่นเอง
อีกหนึ่งสิ่งที่ทำให้ประเพณีลอยกระทงของประเทศไทยสามารถเป็น Soft Power ได้เนื่องจาก การจัดงานประเพณีลอยกระทงเป็นการแสดงออกถึงวัฒนธรรม ประเพณีของไทย เช่น มีการแสดงศิลปวัฒนธรรมของไทย ไม่ว่าจะเป็น การรำ การแสดงดนตรีพื้นบ้าน การเต้นรำ การละเล่นของไทย การแต่งกายชุดไทย ไม่ว่าจะเป็นชุดพื้นบ้านหรือชุดสมัยก่อนที่มีความสง่างาม ที่เป็นเอกลักษณ์ของคนไทย รวมถึงอาหารไทยและขนมไทยที่มีเอกลักษณ์และมีชื่อเสียงไปทั่วโลกในเรื่องความอร่อย ซึ่งทำให้คนต่างชาติอยากลิ้มลองสักครั้ง
เหตุผลถัดมาที่ทำให้ประเพณีลอยกระทงของประเทศไทยเป็น Soft Power ได้ คือการทำกระทงและการจัดงาน ลอยกระทงของแต่ละภาคที่มีความเป็นเอกลักษณ์ที่แตกต่างกัน การแสดงออกถึงความเป็นไทยที่กล่าวมาทั้งหมดนี้เองเป็นเสน่ห์และเอกลักษณ์ของคนไทย ที่ดึงดูดให้ชาวต่างชาติอยากเข้ามาสัมผัส ซึ่งถือเป็นการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับประเทศไทย รวมถึงเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจและการท่องเที่ยวให้กับประเทศเราอีกด้วย
เหตุผลที่กล่าวมาข้างต้นทั้งหมด ถือเป็นเหตุผลบางส่วนที่ทำให้ประเพณีลอยกระทงสามารถเป็นประเพณีที่เผยแพร่วัฒนธรรมได้ของประเทศไทย และยังสามารถเป็น World Event ของโลกได้นั่นเองค่ะ
ไทยติดอันดับประเทศที่ร่ำรวยมรดกทางวัฒนธรรม อันดับ 8 ของโลก
จากการที่เว็บไซต์ U.S. News & World Report ได้จัดอันดับให้ประเทศไทยเป็นประเทศที่ร่ำรวยมรดกทางวัฒนธรรมอันดับ 8 ของโลก จาก 89 ประเทศทั่วโลก ซึ่งพิจารณาโดยใช้เกณฑ์ดังนี้ 1. การมีวัฒนธรรมที่เข้าถึงได้ 2. มีประวัติศาสตร์อันรุ่งเรือง 3. มีอาหารที่ยอดเยี่ยม 4. มีสถานที่ท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมมากมาย และข้อสุดท้ายคือ 5. มีสถานที่ท่องเที่ยวทางภูมิศาสตร์เป็นจำนวนมาก ซึ่งประเทศไทยมีประเพณี วัฒนธรรม และศิลปะอันล้ำค่า รวมถึงถูกกล่าวขานว่าเป็นสยามเมืองยิ้ม และเป็นหนึ่งในประเทศที่มีนักท่องเที่ยวมาเที่ยวมากที่สุดในโลกแห่งหนึ่ง ซึ่งการติดอันดับนี้ ถือว่าเป็นภาพลักษณ์ที่ดีของประเทศและทำให้คนทั่วโลกอยากมาท่องเที่ยวประเทศไทยมากขึ้น
ประเพณีลอยกระทงก็เป็นอีกหนึ่งประเพณีที่มีความสำคัญต่อคนไทยและช่วยส่งเสริมวัฒนธรรมประเพณีไทยสู่สายตาของชาวโลก เพื่อเผยแพร่วัฒนธรรมอันดีงามให้ชาวต่างชาติได้เห็น รวมถึงประเทศไทยเตรียมเสนอ UNESCO ให้เทศกาลลอยกระทง เป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติอีกด้วย รวมถึงยังส่งเสริมในเรื่องการช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อมในเทศกาลลอยกระทง เป็นการอนุรักษ์ประเพณีลอยกระทงโดยไม่เพิ่มมลภาวะให้กับสิ่งแวดล้อมอีกด้วย
ลอยกระทง อนุรักษ์ประเพณีไทย ใส่ใจสิ่งแวดล้อม
การลอยกระทงส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและธรรมชาติ เป็นสิ่งที่คนในสังคมพูดถึงและเกิดการรณรงค์ต่อเนื่องกันมาหลายปี เพราะการลอยกระทงในแม่น้ำเป็นการเพิ่มปริมาณขยะอย่างมหาศาล เพราะในอดีตกระทงจะทำมาจากใบตองเท่านั้นแต่ ในปัจจุบันด้วยยุคสมัยที่เปลี่ยนไป ได้มีการทำกระทงมาจากวัสดุอื่นๆ เช่น โฟม ขนมปัง พลาสติก ฯลฯ ซึ่งเป็นสิ่งที่ย่อยสลายได้ยาก เป็นการเพิ่มขยะให้กับโลก ส่งผลเกิดภาวะโลกร้อนตามมา
โดยปีนี้ได้มีการรณรงค์ให้ลอยกระทงแบบ Zero Waste (การลดขยะให้เป็นศูนย์) รณรงค์ให้ใช้วัสดุจากธรรมชาติ เพื่อลดขยะ และเพื่อยกระดับประเพณีการลอยกระทงและไม่สร้างมลภาวะให้กับสิ่งแวดล้อมไม่ว่าจะทางน้ำ ทางอากาศ อย่างการลอยโคม หรือบริเวณที่เราจัดงานลอยกระทงหรือไปลอยกระทง
อีกทั้งปีนี้กรุงเทพฯ ได้มีการประกาศให้คนที่จะมาลอยกระทง งดลอยกระทงขนมปัง เพราะ กระทงขนมปัง เป็นสิ่งที่ทำลายระบบนิเวศและทำให้น้ำเสียมากที่สุด
เนื่องจากขนมปังส่วนใหญ่ แข็งเกินไปปลาไม่สามารถรับประทานได้ และเมื่อขนมปังจมลงไปในแม่น้ำลำธาร จะทำให้เกิดน้ำเสียรวมถึงกระทงขนมปังเก็บขึ้นฝั่งยาก เนื่องจากเปื่อยยุ่ยง่ายและสีที่ผสมเข้าไปในกระทงขนมปังเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำที่กินเข้าไป ส่งผลทำให้เกิดปลาตายอีกด้วย เพราะฉะนั้นในปีนี้ขอความร่วมมือทุกคน ไม่ลอยกระทงที่ใช้วัสดุที่ส่งผลเสียให้กับธรรมชาติอย่างโฟมและขนมปังกันนะคะ
ลอยกระทงถือเป็นประเพณีที่เป็นมรดกวัฒนธรรมอันล้ำค่าของประเทศไทย ที่สืบต่อกันมาอย่างยาวนาน และมีความเป็นเอกลักษณ์ที่สะท้อนวิถีชีวิตของบ้านเรา ที่ทำให้หลายคนทั่วโลกชื่นชอบแล้วอยากเดินทางมาประเทศไทย
Source
https://www.pptvhd36.com/news/
https://www.thaipbs.or.th/news/content/334287
https://www.matichon.co.th/education/news_4857775
https://www.aurora.co.th/news/
https://thestandard.co/loikrathong-merit-or-water-pollution/
