ในโลกของวงการกีฬาระดับมืออาชีพ องค์ประกอบหลายอย่างเหลือเกินที่จะเข้ามามีส่วนช่วยในการขับศักยภาพของนักกีฬาให้สามารถใช้ร่างกายได้เต็มที่มากที่สุดเมื่อเวลาการแข่งขันมาถึง
ไม่ว่าจะเป็นเรื่องอาหารการกินที่มีหลายสูตรที่นักโภชนาการมืออาชีพต้องปรับให้เข้ากับประเภทของกีฬาและการใช้กล้ามเนื้อในแต่ละส่วน รวมถึงการรักษาอาการบาดเจ็บที่ต้องพึ่งนักกายภาพระดับเทพไปพร้อมๆ กับนักโภชนาการที่สามารถแนะนำได้ว่าอาหารประเภทใดที่นำเข้าไปในร่างกายแล้วจะช่วยให้การฟื้นฟูอาการบาดเจ็บทำได้เร็วขึ้น
นอกจากนี้ยังมีเรื่องของสภาวะจิตใจที่บางครั้งนักจิตวิทยาต้องเข้ามามีส่วนช่วยกรณีบาดเจ็บเรื้อรังนานๆ จะส่งผลให้หดหู่และการฟื้นตัวยิ่งทำได้ยาก หรือผู้เชี่ยวชาญด้านอารมณ์และประสาทที่จะมีส่วนช่วยบริหารให้สมองสามารถสั่งงานได้อย่างรวดเร็วและฉับไวกว่าปกติ ส่งผลให้ปฏิกิริยาในการตอบรับกับเกมกีฬาที่ใช้การเคลื่อนไหวและตัดสินใจแบบฉับพลันทำได้ดีกว่าคู่แข่งเยอะแยะมากมายครับ ยิ่งนับวันวิทยาศาสตร์ก้าวหน้าขึ้นไปเรื่อยๆ รับรองได้ว่าเราจะได้เห็นอาชีพผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านประเภทแบบต่างๆ เพิ่มขึ้นอีกเยอะ
สำหรับวันนี้ผมก็มีเรื่องของผู้เชี่ยวชาญประเภทหนึ่งที่มีส่วนช่วยให้สมรรถนะ ศักยภาพของนักกีฬาระดับโลกหลายคนและหลายทีมมีภาษีเหนือกว่าคนอื่นที่ไม่ได้ใช้บริการ และเป็นผู้เชี่ยวชาญอีกรูปแบบหนึ่งที่ผมคิดว่าน่าสนใจมากทีเดียว นั่นคือ ผู้เชี่ยวชาญเรื่องของการนอนนั่นเอง
หนึ่งในนักกีฬาระดับท็อปที่ใช้บริการก็คือ คริสเตียโน โรนัลโด้ ซึ่งโรนัลโด้มีคนที่ทำหน้าเรียกว่า Sleep Coach ให้กับเค้า โดยเป็นชาวอังกฤษชื่อ Littlehales ซึ่งเคยประกอบอาชีพอยู่ในวงการของสินค้าประเภทที่นอนมาก่อน โดยเค้ามีพื้นฐานเป็นด้านการออกแบบและการตลาดของที่นอนยี่ห้อ Slumberlands ซึ่งในเมืองไทยก็มีขายอยู่ทั่วไป โดยโรนัลโด้ค้นพบนาย Littlehales ขณะที่เค้ากำลังยืนคุยอยู่ข้างสนามกับทีมงานสโมสร Real Madrid เรื่องของไอเดียการปรับเวลาและพฤติกรรมการนอนของนักฟุตบอลเพื่อให้ได้ผลดีที่สุดกับร่างกาย
โดยแทนที่โรนัลโด้จะวิ่งเข้าห้องแต่งตัวทันทีหลังจากซ้อมเสร็จ เค้ากลับขอคุยด้วยต่อเพราะว่าเค้ามองหาสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับร่างกายของตัวเองมากและยอมที่จะลงทุนปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและหลายๆ อย่างเพื่อให้ร่างกายและจิตใจสามารถคงสมรรถนะสูงสุดให้นานที่สุด และสุดท้ายนาย Littlehales ก็ได้ร่วมงานกับโรนัลโด้และสโมสร Real Madrid ในสมัย Ancelotti คุมทีม
สิ่งหนึ่งที่นาย Littlehales สนใจในเรื่องดังกล่าวก็คือในขณะที่บรรดาสโมสรและโค้ชกีฬาระดับโลกทั้งหลายทุ่มทุนกับการวิเคราะห์ ศึกษา และปรับเปลี่ยนอะไรหลายๆ อย่างให้กับนักกีฬา แต่ทุกครั้งที่ซ้อมหรือแข่งเสร็จ เมื่อ Debrief และทำกายภาพพร้อมทั้ง Replenish ในเรื่องอาหารและเครื่องดื่มกันจบแล้ว ทันทีที่นักกีฬาแต่ละคนกระโดดขึ้นรถหรูขับกลับบ้าน นั่นคือเวลาที่ผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆ ไม่สามารถทราบได้แล้วว่าพฤติกรรมการนอนของนักกีฬาเหล่านั้นเป็นอย่างไร ในขณะที่ทุกคนใช้เวลากกว่า 8 ชั่วโมงตามหลักความเชื่อเดิมๆ ว่านอนให้นานไว้ก่อนจะดีกับการฟื้นฟูร่างกาย (สมัยก่อน Essien ของ Chelsea เค้าว่ากันว่านอนคืนละกว่า 10 ชั่วโมงเลยนะครับเพื่อให้ร่างกายฟื้นฟูเร็วที่สุด)
Littlehales Credit : www.adelaidenow.com.au
แต่นาย Littlehales กลับมองว่าการนอนของนักกีฬาไม่ได้จำเป็นต้องนอนเยอะเสมอไป เค้าเชื่อว่าสถานที่ สภาพแวดล้อม อุปกรณ์ และท่านอนต่างหากที่สำคัญกว่าเวลา โดยเค้าแนะนำว่าท่านอนที่ดีที่สุดสำหรับโรนัลโด้และนักกีฬาอื่นๆ คือท่านนอนตะแคงแบบเหมือนเด็กอยู่ในท้องมารดาก่อนคลอด บนผ้าปูเตียงที่สะอาดเอี่ยม และบนฟูกที่ออกแบบมาเฉพาะสำหรับสรีระและน้ำหนักของแต่ละคน โดยเค้าบอกว่าบางครั้งสำหรับนักกีฬาบางคนนั้น ฟูกที่หนาแค่ 10 ซม. ก็พอแล้ว ไม่ต้องเป็นฟูกหนานุ่มถึง 12 นิ้วอย่างที่บรรดาโรงแรมหรูทั้งหลายเคลมกัน โดยนาย Littlehales บอกว่าบรรดาโรงแรมระดับห้าดาวทั้งหลายนั้นที่นอนส่วนมากถูกออกแบบมาให้เพื่อการพักผ่อนแบบคลายเครียดหรือสำหรับคู่รักเพื่อกิจกรรมพิเศษใต้สะดืออะไรก็แล้วแต่ ซึ่งไม่ใช่ที่นอนสำหรับนักกีฬา
นอกเหนือไปจากเรื่องของที่นอนและท่านอนแล้วนั้น คำแนะนำที่นาย Littlehales ให้กับบรรดาทีมต่างๆ ก็คือเรื่องของอุณหภูมิภายในห้อง ระดับแสงสว่าง ระดับของเสียง รวมทั้ง Pattern การนอนของนักกีฬาแต่ละคนที่อาจจะไม่เหมือนกัน บางคนเป็นคนที่เหมาะกับการนอนดึกด้วยปัจจัยทางเคมีในร่างกายอะไรบางอย่างที่ต่างกับคนที่เหมาะกับนอนเร็วและตื่นเช้าหน่อย แต่ที่สำคัญคือการรักษา Pattern ของแต่ละคนไว้ให้สม่ำเสมอที่สุด
ทีมจักรยาน Sky ก็เป็นอีกทีมกีฬาระดับโลกที่ใช้บริการคำแนะนำของ Littlehales โดยเค้าและทีมจะไปศึกษาเส้นทางการแข่งขัน Tour de France ทุกปีว่าจะให้เข้าพักที่ไหนและเค้าจะออกแบบสิ่งที่เรียกว่า Sleeping Kits ให้กับนักปั่นทุกคนเฉพาะ เตียงของโรงแรมไม่จำเป็นต้องจัดทุกวันเพราะไม่ได้ใช้เลย ผ้าปูเตียงและอื่นๆ ถูกเปลี่ยนทุกวันให้มีกลิ่นสดชื่นเบาๆ เพื่อสร้างความผ่อนคลายสูงสุด การใส่เครื่องกรองอากาศในห้องวัดตามขนาดตารางเมตรของห้อง รวมถึงการแนะนำให้นักกีฬาใส่ปลาสเตอร์แปะจมูกให้หายใจสะดวกเวลานอนเพื่อหลีกเลี่ยงการหายใจทางปากซึ่งไม่ดีต่อระบบหายใจ เห็นไหมครับ เหมือนจะไม่มีอะไรมากมายแต่สิ่งเหล่านี้ถ้ามีผู้เชี่ยวชาญมาจัดการให้ทีมและนักกีฬาก็สบายใจได้ว่าสมรรถนะร่างกายนั้นจะได้รับผลบวกแน่นอน แม้จะเป็นเพียงเสี้ยววินาที แต่นั่นหมายถึงชัยชนะได้เลยทีเดียว
สิ่งที่นาย Littlehales กล่าวว่าเป็นข้อผิดพลาดมหันต์ของบรรดานักกีฬาอาชีพทั้งหลายก็คือการที่ไม่ให้ความสนสนใจในเรื่องดังกล่าวและส่งภรรยาหรือแฟนสาว ญาติพี่น้อง เอเจนต์ ตัวเองจัดการเรื่องของห้องหับที่นอนให้ โดยที่ไม่รู้ว่าอาการบาดเจ็บเรื้อรังทั้งหลายบางทีก็มาจากเวลากว่า 8 ชั่วโมงของตัวเองที่ไม่ได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมนั่นเอง
และสุดท้าย นาย Littlehales ก็บอกว่าสิ่งที่น่ากลัวที่สุดตอนนี้ก็บรรดา tablet มือถือ และโทรทัศน์จอยักษ์ใหญ่ที่บรรดานักกีฬาทั้งหลายถือติดมือเข้าไปในห้องนอนและติดตั้งไว้ในห้องนอนนั่นเอง โดยเค้ากระซิบครับว่าสำหรับนักเตะระดับเทพอย่างโรนัลโด้นั้น 90 นาทีก่อนที่เค้าจะล้มตัวลงนอนจะปิดอุปกรณ์เหล่านี้ทั้งหมดเพื่อไม่ให้รบกวนสายตาและจิตใจ เป็นเคล็ดลับที่ใครอยากลองทำตามดูก็ได้นะครับ ไม่หวงห้าม
บทความนี้ตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์สยามกีฬา ฉบับวันที่ 8 กันยายน 2560
ติดตามมุมมองสบายๆ ของเศรษฐา ทวีสิน เกี่ยวกับกีฬาและสังคมได้ที่ Social & Culture